آنژیوپلاستی با بالون که با نام آنژیوپلاستی از راه پوست (PTA) نیز شناخته میشود، یک عمل کم تهاجم است که برای گشاد کردن عروق خونی باریک شده یا مسدود شده انجام میشود. این روش از طریق یک کاتتر انجام میشود که از طریق یک برش در پوست، وارد رگ میگردد. این روش معمولاً برای درمان آترواسکلروز ناشی از تجمع پلاک در رگ خونی استفاده میشود، اما میتواند سایر مشکلات مرتبط با باریک شدن یا انسداد رگ خونی را نیز درمان کند.
آنژیوپلاستی با بالون یا بالون زدن قلب چیست؟
در روش آنژیوپلاستی با بالون، متخصص قلب یک برش کوچک در کشاله ران یا مچ دست ایجاد میکند تا به شریان فمورال دسترسی پیدا کند. سپس یک لوله نازک و انعطاف پذیر (کاتتر) با یک بالون کوچک خالی را در آن قرار میدهد.
متخصص قلب، کاتتر را به محل شریان باریک یا مسدود شده هدایت میکند و در آنجا بالون را باد میکند تا پلاک موجود روی دیواره شریان را فشرده کند و به بازیابی جریان خون کمک کند.
اگر پزشک تصمیم بگیرد که استنت قلب به جلوگیری از بسته شدن یا باریک شدن مجدد این نقطه در شریان کمک میکند، کاتتر بالن برداشته میشود و در ناحیهای که عمل آنژیوپلاستی انجام شده است، استنت قرار میگیرد. استنت یک لوله فلزی کوچک و مشبک است که برای باز نگه داشتن شریان در آن قرار میگیرد.
پس از کامل شدن عمل، کاتتر و سیمهای راهنما برداشته میشوند و برش کوچک با بخیه بسته میشود.
هدف از آنژیوپلاستی با بالون
آنژیوپلاستی با بالون در درجه اول برای درمان مشکلات مرتبط با آترواسکلروز (که «سخت شدن شریانها» نامیده میشود) و/یا تنگی عروق (تنگ شدن رگ خونی) استفاده میشود. اگرچه گاهی اوقات این اصطلاح به جای آنژیوپلاستی عروق کرونر (که فقط قلب را درگیر میکند) مورد استفاده قرار میگیرد، اما آنژیوپلاستی با بالون برای توصیف هرگونه مداخلهای از این قبیل که از طریق پوست (با ایجاد یک سوراخ یا برش کوچک) در هر قسمتی از بدن انجام شود، به کار میرود.
مشکلاتی که میتوان از آنژیوپلاستی با بالون برای آنها استفاده کرد عبارتند از:
- حمله قلبی: که با نام انفارکتوس میوکارد نیز شناخته میشود
- ایسکمی محیطی: اختلال در جریان خون در بخشی از بدن، به غیر از قلب یا مغز، به دلیل بیماری شریان محیطی
- تنگی شریان کلیوی: باریک شدن شریانها در کلیهها به دلیل بیماری مزمن کلیوی یا فشار خون کلیه
- تنگی رگ ساب کلاوین: باریک شدن سیاهرگ اصلی که خون را از اندام فوقانی تخلیه میکند.
- آنژین ناپایدار: که ناشی از اختلال در جریان یافت خون به قلب است.
آنژیوگرافی با بالون میتواند به عنوان جایگزینی برای روشهای کم تهاجمی یا روشهای تهاجمیتر مانند بایپس عروق کرونری استفاده شود.
قبل از بالون زدن قلب
جراح قبل از آنژیوپلاستی با بالون – و استنت گذاری احتمالی – دستورالعملهای خاصی را به بیمار ارائه میکند و خطراتی مانند خونریزی، عفونت یا واکنش نامطلوب به بیهوشی را توضیح میدهد.
آماده سازی قبل از عمل عبارتند از:
انجام تستهای قلب
قبل از عمل جراحی، پزشک یک سری آزمایش قبل از عمل را برای شما تجویز میکند تا محل اختلال عروقی و درجه آن را تعیین کند. این آزمایشها معمولا شامل معاینه فیزیکی، آزمایشهای تصویربرداری (مانند CT یا MRI آنژیوگرافی یا سونوگرافی داپلر) و آزمایشهای تخصصی (مانند شاخص مچ پا- بازو که برای بررسی بیماری شریان محیطی استفاده میشود) هستند.
ارزیابی قبل از عمل همچنین میتواند به پزشک کمک کند تا تصمیم بگیرد از کجا به رگ خونی دسترسی پیدا کند (اغلب از طریق شریان فمورال یا ورید ساق پا یا شریان رادیال ساعد). اگر در شرایط اضطراری نیاز به بالون زدن قلب باشد، همراه با آنژیوپلاستی CT یا MRI آنژیوگرافی نیز در یک عمل انجام میشود.
قطع مصرف برخی داروها
متخصص قلب همچنین به شما توصیه میکند مصرف برخی از داروهایی که میتوانند باعث خونریزی، کند شدن فرایند لخته شدن خون و اختلال در بهبود زخم شوند را متوقف کنید. این داروها شامل داروهای ضد انعقاد خون هستند که مصرف آنها 48 ساعت قبل از عمل قطع میشود و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) که مصرف آنها چهار روز قبل از عمل متوقف میشود. ممکن است به دلیل خطر بیثباتی همودینامیک، لازم باشد چند ساعت یا چند روز قبل از عمل، مصرف داروهای دیابت را نیز متوقف کنید. داروهایی که ممکن است ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی از شما بخواهد که مصرف آنها را متوقف کنید عبارتند از:
- ادویل (ایبوپروفن)
- Aleve (ناپروکسن)
- آسپرین (اسید سالیسیلیک)
- سلبرکس (سلکوکسیب)
- کومادین (وارفارین)
- Eliquis (آپیکسابان)
- گلوکوفاژ (متفورمین)
- انسولین
- موبیک (ملوکسیکام)
- پلاویکس (کلوپیدوگرل)
- زارلتو (ریواروکسابان)
قبل از عمل آنژیوگرافی با بالون، درباره همه داروهایی که مصرف میکنید به متخصص قلب اطلاع دهید. این داروها شامل داروهای خواب بدون نسخه، ویتامینها، داروهای گیاهی و داروهای تفننی هستند.
تغییرات سبک زندگی قبل از عمل
سیگار کشیدن میتواند با انقباض رگهای خونی و محدود کردن میزان اکسیژن و مواد مغذی وارد شده به ناحیه تحت درمان، بهبودی را مختل کند. همچنین خطر تنگی مجدد عروق را افزایش میدهد (که در این صورت شریان تحت درمان، مجدداً خود به خود باریک میشود).
قاعده کلی این است که در صورت داشتن بیماری قلبی یا هرگونه بیماری عروقی باید سیگار کشیدن را متوقف کنید. این امر به ویژه در صورت نیاز به درمان هایی مانند آنژیوپلاستی با بالن صدق میکند.
پس از انجام مراحل
پس از اتمام عمل، شما را به بخش مراقبتهای پس از بیهوشی (PACU) میبرند و تا زمانی که کاملاً بیدار شوید، توسط پرستار تحت نظر قرار میگیرید. این فرایند میتواند برای کسانی که آرامبخش درون وریدی دریافت میکنند 10 تا 15 دقیقه و برای کسانی که تحت بیهوشی عمومی قرار گرفتهاند تا 45 دقیقه طول بکشد. پس از آن که علائم حیاتی شما ثابت شد، شما را به اتاق خود میبرند و چیزی برای خوردن به شما داده میشود. اکثر افراد حداقل یک شب را در بیمارستان میگذرانند تا تحت نظر باشند. سایر افراد باید زمان بیشتری بمانند.
ریکاوری
احتمالاً به محض بازگشت به خانه به شما توصیه میشود که در روز اول از حمام کردن خودداری کرده و از ایستادن روی پای خود دوری کنید و مدت زمان راه رفتن یا ایستادن را تا حد امکان محدود نمایید. شما همچنین باید از بلند کردن اجسام سنگینتر از ده پوند و هرگونه خم شدن، چمباتمه زدن یا بالا رفتن از پلهها اجتناب کنید.
شما میتوانید یک رژیم غذایی منظم داشته باشید، اما مراقب باشید که مقدار زیادی مایعات بنوشید تا بدن خود را هیدراته نگه دارید.
بهبودی
پس از 24 ساعت، میتوانید بانداژهایی که پزشک استفاده کرده است را بردارید. میتوانید دوش بگیرید اما سعی کنید محل عمل را خیس نکنید. زخم را خشک و تمیز نگه دارید و دستورالعملهای مراقبت از زخم که توسط ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی به شما داده است را دنبال کنید.
در صورت وجود هر گونه درد، میتوانید به مدت 15 دقیقه روی محل عمل، کمپرس سرد قرار دهید و به طور مداوم آن را حرکت دهید تا دچار سرمازدگی نشوید. اگرچه باید از مصرف مسکنهای غیر استروئیدی خودداری کنید، اما از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف تیلنول (استامینوفن) مشکلی ندارد؟ بیشتر افراد میتوانند با استراحت مناسب و کافی، ظرف چند روز تا یک هفته به کار و فعالیتهای عادی خود بازگردند.
موارد منع انجام
از آنجایی که آنژیوپلاستی با بالون برای اصلاح اختلال شدید جریان خون انجام میشود، معمولاً مزایای آن بیشتر از خطرات آن است. با این حال، این روش روی عروقی که از نظر ساختاری سالم نیستند، انجام نمیشود. علاوه بر این، آنژیوپلاستی با بالون را نمیتوان روی شریانها یا وریدهای دارای قطر کمتر از 1.5 میلی متر (0.06 اینچ) انجام داد. اگر چندین انسداد یا یک انسداد کامل مزمن وجود داشته باشد (که در آن رگ بیش از سه ماه به طور کامل مسدود شده باشد)، معمولاً جراحی بای- پس بر آنژیوپلاستی ترجیح داده میشود.
خطرات احتمالی
اگرچه آنژیوپلاستی با بالون به عنوان یک عمل کم تهاجمی در نظر گرفته میشود، اما این روش نیز خطراتی را به همراه دارد که برخی از آنها ممکن است جدی باشند. این خطرات عبارتند از:
- تنگی مجدد: باریک شدن رگ پس از اتمام عمل و در نتیجه نیاز به درمان مجدد
- سوراخ شدن تصادفی: اغلب ناشی از اندازه نادرست کاتتر یا سیم راهنمای کاتتر است.
- لخته شدن خون: گاهی اوقات ممکن است پس از قرار دادن استنت، به ویژه استنتهای فلزی، ایجاد شود.
- آریتمی قلبی: ضربان نامنظم قلب
- واکنش آلرژیک: به دلیل استفاده از رنگهای کنتراست
- آسیب کلیه: به دلیل واکنش نامطلوب به رنگ کنتراست
- حمله قلبی یا سکته: معمولا رخ نمیدهد اما احتمال آن وجود دارد.