علت عرق سرد چیست؟ ( حمله قلبی، فشارخون پایین، کمبود اکسیژن و …)

عرق سرد ترکیب ضد و نقیضی به نظر می‌رسد، چطور می‌شود یک نفر سردش باشد و عرق کند؟ عرق سرد کاملاً محتمل است و در واقع عرق کردن بدون حرارت است. عرق سرد جزء علائم بسیاری از بیماری‌ها است. ازآن‌جاکه عرق سرد واکنشی غیرعادی است، در صورت مواجهه با آن باید به پزشک مراجعه کنید.

بدن در شرایط عادی از عرق به عنوان راهکاری برای خنک کردن بدن در زمان بالا رفتن دما استفاده می‌کند. بدن زمانی عرق می‌کند که رگ‌های خونی روی پوست گشاد شود و در نتیجه خون بیشتری در سطح پوست جریان پیدا کند. به‌این ترتیب حرارت خون از طریق پوست دفع می‌شود. سپس غدد عرق تحریک می‌شوند که عرق ترشح کنند، عرق تولید شده طی بخشی از فرایند عادی خنک کردن بدن تبخیر می‌شود.

وقتی بدن عرق سرد می‌کند، غدد عرق، علی‌رغم گرم بودن به صورتی غیرعادی تحریک می‌شود. فعالسازی غیرعادی دستگاه عصبی سمپاتیک موجب تعریق می‌شود که غالباً با صفات سرد و مرطوب توصیف می‌شود.

در ادامه با دلایل شایع عرق سرد و درمان‌های مرتبط با هر علت آشنا می‌شوید.

دلایل عرق سرد

عرق سرد دلایل گوناگونی دارد که بعضی از آنها عارضه‌هایی خفیف‌اند و عوارض مهمی را به دنبال ندارند. اما بعضی دلایل عرق سرد بسیار جدی‌ است و اگر به موقع برای درمانشان اقدام نکنید، می‌تواند به مرگ بیمار منجر شود. با توجه به علائم دیگر می‌توان علت احتمالی عرق سرد را مشخص کرد. بنابراین بسیار مهم است که دلیل عرق سرد شدید و ناگهانی در اولین فرصت مشخص شود تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود.

درد

عرق سرد گاهی اوقات واکنشی به درد شدید ناشی از شکستگی یا حتی میگرن است. درد ناشی از آسیب‌دیدگی گاهی به علائم شوک‌مانندی دامن می‌زند که باعث عرق کردن می‌شود، در این حالت بدن احساس می‌کند که نمی‌تواند خون کافی را به اندام‌های مختلف برساند. مصرف داروهای مسکن بدون نسخه، مانند داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) درد شدید را تسکین می‌دهد و در نتیجه عرق سرد متوقف می‌شود. بااین‌حال توصیه می‌شود که داروهای NSAIDs را طبق دستور مصرف کنید و تجویز پزشک معالجتان را درباره مصرف دارو برای درمان بیماری خاصتان دقیقاً رعایت کنید.

استرس، اضطراب یا ترس

استرس شدید، اضطراب یا ترس به واکنش جنگ یا گریز دامن می‌زند، در نتیجه غدد عرق به روشی غیرعادی تحریک می‌شود و عرق سرد شروع می‌شود. اضطراب مزمن استرس بیش از حدی را به ذهن و بدن تحمیل می‌کند، برنامه روزمره را مختل می‌کند یا حتی موجب بروز عوارض بلندمدت می‌شود. اگر احساس می‌کنید که علائم اضطراب زندگی روزمره شغلی و فردی‌تان را مختل کرده است، حتماً با پزشک درباره راهکارهای مدیریت استرس و اضطراب مشورت کنید. 

کمبود اکسیژن (هیپوکسی) 

کمبود اکسیژن در خون باعث تنگی نفس می‌شود و مغز را تحریک می‌‌کند که به دنبال اکسیژن بگردد، سپس عرق سرد در نتیجه شروع شدن واکنش استرس، بدن را فرامی‌گیرد.

افت قند خون(هایپوگلیسمی) 

علائمی مانند سرگیجه، رعشه، تاری دید و عرق سرد در نتیجه افت قند خون بروز می‌یابد.

کاهش فشار خون (هایپوتنشن) 

همانند افت قند خون اگر فشار خون نیز پایین‌تر از 60/90 بیاید، علائمی مانند عرق سرد، سرگیجه و سرد و مرطوب شدن پوست بروز می‌یابد.

شوک

شوک انواع مختلفی دارد که از آن جمله می‌توان به شوک آنافیلاکتیک (واکنش آلرژی شدید)، شوک کاردیوژنیک (نارسایی قلب و دیگر ناراحتی‌های قلبی)، شوک هیپوولمیک (خونریزی و کاهش حجم خون)، شوک سپتیک (مسمومیت خون) و شوک نوروژنیک (آسیب‌ دیدن یا اختلال دستگاه عصبی) اشاره کرد. شوک باعث می‌شود که بدن خون اکسیژن‌دار کمتری را به بخش‌ها و اندام‌های مختلف بفرستد. اگر وضعیت شوک برای مدتی طولانی ادامه پیدا کند، به نارسایی عضو یا حتی مرگ می‌انجامد. عرق سرد یکی از علائم شایع بسیاری از شوک‌ها است.

یائسگی

هرچند گرگرفتگی در یائسگی بسیار شایع است، عرق سرد نیز در اثر نوسانات هورمونی دوران یائسگی ممکن است.

میگرن

استرس یا عامل‌های محیطی می‌تواند محرک شروع میگرن باشد و همان‌طور که اشاره شد، درد شدید میگرن نیز می‌تواند باعث شروع شدن عرق سرد شود. 

حمله قلبی

حمله قلبی شدیدترین عارضه‌ای است که باعث عرق سرد می‌شود. چنانچه عرق سرد با دیگر علائم حمله قلبی مانند درد بازو و قفسه سینه همراه باشد، می‌توانید نتیجه بگیرید که در حال حمله قلبی هستید.

هایپرهیدروز

هایپرهیدروز یا تعریق شدید ممکن است فقط بر بخش‌هایی از بدن اثر بگذارد یا تمام بدن را فرابگیرد. پزشکان معتقداند که بیش‌فعالی دستگاه عصبی سمپاتیک، علت تعریق شدید است و این بیش‌فعالی باعث تحریک شدن غدد عرق می‌شود. هایپرهیدروز عارضه‌ای جدی نیست، اما خجالت‌آور و ناراحت کننده است.

عفونت

حمله باکتری‌ها و ویروس‌ها باعث می‌شود که سیستم ایمنی بدن در حالت آماده‌باش فوق‌العاده قرار بگیرد و تعدادی از فرایندهای مربوط به سیستم ایمنی بدن در تلاش برای از بین بردن عفونت فعال می‌شود. بالا بردن دمای بدن یکی از این فرایندها است، وقتی بیمار تب می‌کند، عرق سرد شروع می‌شود تا دمای بدن دوباره پایین بیاید.

بیماری‌های دیگر

ویار، درد شدید، واکنش سنکوپ وازوواگال، استرس روانی، استفراغ مکرر، تب و عفونت‌هایی مانند HIV و سل از جمله بیماری‌هایی هستند که باعث شروع شدن عرق سرد می‌شوند.

علائم همراه با عرق سرد

عرق سرد گاهی علامت اصلی است و گاهی همراه با علائم دیگر بروز می‌یابد. چنانچه به علائم همراه با عرق سرد توجه کنید، می‌توانید دامنه دلایلی را که ممکن است علت اصلی عرق سرد باشد، محدودتر کنید.

علائم همراه با عرق سرد شامل درد، اضطراب، استرس، لرز، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، رنگ‌پریدگی و ضعف می‌شود.

روش‌های درمان عرق سرد

روش درمان عرق سرد به علت اصلی بروز آن بستگی دارد. روش‌های خانگی درمان عرق سرد به شرح زیر است:

• مدیریت استرس و انجام دادن تکنیک‌های تن‌آرامی؛
• تغییر دادن محیط خواب: لباس گشاد بپوشید، لامپ‌ها را خاموش کنید یا دما را کاهش دهید؛
• غذا نخوردن پیش از خواب: غذا خوردن قبل از خوابیدن می‌تواند محرک عرق سرد شبانه باشد. همچنین سعی کنید غذاهایی میل کنید که قند خونتان را در حد متعادل نگه دارد تا دچار افت قند خون هم نشوید.
• خود را هنگام حمله‌های عرق سرد مشغول نگه دارید تا استرستان کمتر شود.
• اگر عرق سرد شدیدتر شد با با علائم جدی‌تر دیگری همراه شد، به پزشک مراجعه کنید.
• سیگار نکشید.
• به طور مرتب ورزش کنید.
• تأمین آب بدن: آب مورد نیاز بدن را در طول روز تأمین کنید.

عرق سرد در نتیجه رعایت کردن توصیه‌های فوق تا حد زیادی متوقف می‌شود. اما اگر علائم شدیدتر شد یا علائم جدیدی شروع شد، حتماً به پزشک مراجعه کنید، چون ممکن است عرق سرد علت جدی‌تری داشته باشد.