بیماری قلبی (لینک به بیماری قلبی ) ممکن است از زمان تولد در شخص وجود داشته باشد (مادرزادی) یا در طول زندگی به آن مبتلا شود (اکتسابی).
بیماری قلبی در طول بارداری، به چندین نوع مشکل اشاره دارد که بر قلب اثر میگذارد، مانند مشکل آریتمی قلب، فشار خون بالا، از کار افتادگی قلب، بیماری سرخرگ کرونری، اختلال دریچه و نقص مادرزادی قلب است.
بیماری قلبی ، بین 1% تا 4 % بارداریها را دشوارتر میکند و عمدهترین عامل مرگ مرتبط با بارداری است. تغییراتی در قلب و سیستم گردش خون وجود دارد که در طول بارداری شخص، طبیعی است. با این اوصاف بیماران قلبی نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک در طول دوران بارداری دارند که از بروز عوارض جلوگیری شود.
در ادامه، مطالبی را که درباره بیماری قلبی، باروری، بارداری، زایمان و دوره پس از زایمان نیاز دارید، ارائه میشود.
بیماری قلبی و باروری
تحقیقات، ارتباط احتمالی بین ناباروری و ایجاد بیماری قلبی را نشان میدهد. اگر درخصوص باروری و بیماری قلبی خود نگران هستید، قبل از تلاش برای بارداری با پزشک در این باره صحبت کنید.
درمانهایی وجود دارند که به بهبود باروری کمک میکنند، که شامل تغییر سبک زندگی، داروها، درمان هورمونی، و روشهای تولید مثل کمکی است.
اگر بطور مرتب به متخصص قلب (پزشکی که در زمینه بیماری قلبی تخصص دارد) مراجعه نمیکنید، ممکن است پزشک نتواند به تمامی سوالات باروری مرتبط به بیماری قلبی خاص پاسخ دهد، از این رو شما را به متخصص ارجاع میدهد.
سندروم تخمدان پلی کیستیک
بررسیها نشان می دهد، افرادی که دچار ناباروری ناشی از سندورم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) هستند، بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی قرار دارند. افراد مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک بیشتر به فشار خون بالا، کلسترول بالا مبتلا میشوند، که هر دو مورد، از عوامل خطر بیماری قلبی به حساب میآید.
بیماری قلبی و بارداری
افرادی که به برخی نمونههای بیماری قلبی مبتلا هستند – مانند اختلال دریچه قلب یا نقص مادرزادی قلب – اغلب بارداریهای موفقی دارند. مشکلات متوسط تا شدید قلبی میتواند خطر عوارض را در دوران بارداری، حین زایمان، و فراغت از زایمان و دوران پس از زایمان افزایش دهد.
در طول دوران بارداری، بدن دچار تغییرات زیادی در سیستم گردش خون میشود، که به قلب فشار وارد میکند. برخی از این تغییرات شامل:
- حجم خون 40 % تا 50 % افزایش مییابد
- مقدار خونی که قلب در هر دقیقه پمپاژ میکند، بیشتر میشود
- ضربان قلب از 10 تا 15 ضربه افزایش مییابد
- فشار خون کاهش مییابد
افراد بارداری که دچار بیماری قلبی هستند، ممکن است مشکل آنها در طول این دوران تشدید شده یا علائم بارداری مانند خستگی، تنگی نفس و سرگیجه، شدت یابد.
ضروری است که درخصوص خطرات و مشکلات احتمالی بارداری با تیم پزشکی مشورت کنید، که این تیم شامل یک متخصص قلب و قطعاً یک متخصص نوزادان (متخصص کودکانی که در مراقبت از نوزادان تخصص دارد) است.
پزشک بخشهای مختلف سلامت شما را در طول دوران بارداری ارزیابی میکند، که شامل:
- تا چه حد میتوانید مشکل قلبی خود را کنترل کنید
- اینکه مصرف داروها لازم است متوقف ، شروع یا تطبیق داده شود.
- نیاز به مداخلات جراحی اضافی، درمان یا نظارت بیشتر برای شما و کودک دارید
- خطر به ارث بردن نقص قلبی توسط کودک
یک طرح مراقبتی برای زایمان که مخصوص شرایط شما است
اگر تصمیم به بارداری دارید، و دچار مشکل قلبی حاد و خطرناک، مانند فشار خون ریوی شدید، یا ناتوانی قلبی خفیف تا شدید هستید، با پزشک صحبت کنید.
هرچند این اتفاق نادر است، اما ممکن است پزشک مخالف بارداری شما باشد، تا از عوارض خطرناک خودداری شود.
خطرات
بارداری قلب را وادار میکند که با شدت بیشتری خون پمپاژ کند، که به این معنی است که عامل بالقوهای است که مشکل قلبی را تشدید کرده یا حتی منجر به بروز علائم شدید ناشی از مشکل قلبی زمینهای برای اولین بار شود. عوارضی مانند تجمع مایع در ریهها (اِدِم ریوی)، ریتم غیرطبیعی قلب یا حتی سکته مغزی، ممکن است رخ دهد.
خطراتی که در طول دوران بارداری ممکن است ایجاد شود، به نوع و شدت بیماری قلبی بستگی دارد.
- مشکلاتی قلبی خفیف مانند آریتمی قلب را میتوان در صورت لزوم با دارو درمان کرد.
- مشکلات قلبی حاد مانند دریچه مصنوعی قلب، خطر ایجاد عفونت خطرناک لایه قلب (التهاب پوشش داخلی قلب) را افزایش میدهد.
- نقص مادرزادی قلب ممکن است خطر تولد زودهنگام و ایجاد مشکلات قلبی مشابه را بیشتر میکند.
- نارسایی احتقانی قلب، ممکن است تشدید شود، زیرا حجم خون در دوران بارداری بیشتر میشود.
درمان
براساس مشکل خاصی قلبی و شدت آن، روشهای درمانی در افراد باردار میتواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش منظم عفونت قلبی با الکتروکاردیوگرام یا اکوکاردیوگرام
- درمان دارویی (مانند رقیق کننده خون) برای مشکلات قلبی مانند نارسایی دریچه قلب
- ورزش منظم
- رژیم غذایی سالم
- ترک سیگار
برخی از داروها ممکن است خطراتی را برای جنین در دوران بارداری ایجاد کند. هدف پزشکان تجویز کمخطرترین دارو در بهترین دوز ممکن براساس مشکل بیمار است. اگر تصمیم دارید مقدار دوز مصرفی را تنظیم کرده یا مصرف دارو را قطع کنید، با پزشک مشورت کنید. سعی کنید که دوز دارو را خودسرانه تغییر ندهید یا بطور ناگهانی مصرف داروی تجویز شده را قطع نکنید.
علائم نگران کننده
علائم بارداری ممکن است شبیه به علائم نوع خاصی از بیماری قلبی باشد. پزشک میتواند علائم طبیعی و غیرطبیعی را توضیح دهد و به شما خاطر نشان کند که چه علائمی را به دقت تحت نظر داشته باشید.
اگر علائم مرتبط با بیماری قلبی را مشاهده کردید، که قبل از بارداری نیز آن را تجربه کردید، یا اگر علائم جدیدی را احساس کردید، بهتر است که با پزشک در میان بگذارید.
علائمی که با مشاهده آنها نیاز است به پزشک مراجعه کنید، در زیر ذکر شده است:
- تشدید درد قفسه سینه
- مشکلات تنفسی در حالت استراحت یا فعالیت
- افزایش غیرطبیعی ضربان قلب
- تغییر سرعت ضربان قلب یا تپش قلب
- بیدار شدن از خواب با سرفه یا مشکل تنفس
- از هوش رفتن
بیماری قلبی و دوران پس از زایمان
بارداری به قلب فشار وارد میکند. هنگامی که یک بیمار قلبی، بارداری و زایمان را بدون علائم ظاهری خاصی به پایان میرساند، در نتیجه قلب او قادر به تحمل فشار بارداری است.
گرچه عوارض قلبی یا تشدید مشکلات قلب میتواند در هر زمان در یک سال بعد از زایمان نیز بروز کند- حتی اگر شخص ظاهراً بارداری طبیعی داشته باشد.
پزشک شما را در طول چند ماه پس از زایمان به دقت تحت نظر قرار میدهد تا تاثیر پیوسته بارداری بر قلب و بدن را بررسی کند.
دوران بهبودی
پس از زایمان، بدن برای بهبودی از تجربه شدید جسمانی، به زمان نیاز دارد، که میتواند در افرادی که دچار بیماری قلبی هستند، کاملاً صحت داشته باشد.
مقدار خونی که قلب در هر دقیقه پمپاژ میکند در طول چند هفته پس از زایمان به حالت طبیعی بازمیگردد، اما کارشناسان تخمین میزنند که بین چهار تا شش ماه (یا بیشتر) زمان لازم است تا تغییرات قلبی در طول بارداری برطرف شود. این زمان به نوع بیماری قلبی که بیمار به آن مبتلا است، بستگی دارد.
در موارد نادر، برخی از افراد پس از زایمان دچار بیماری ماهیچه قلب ( یا نارسایی قلبی در بارداری) میشوند، که نوعی نارسایی قلبی مرتبط با بارداری است. این بیماری معمولاً در ماههای آخر بارداری رخ میدهد اما ممکن است تا پنج ماه پس از زایمان نیز ایجاد شود.
علت بیماری نارسایی قلب در بارداری ناشناخته است، اما ممکن است موقت، دائم یا حتی خطرناک باشد. افرادی که دچار نارسایی قلب در بارداری میشوند معمولاً سابقه قبلی از بیماری زمینه ای قلبی یا هر عامل خطر مشخصی ندارند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
برخی از علائم ممکن است نشانه نارسایی قلبی در بارداری یا نوعی دیگری از بیماری قلبی باشد که بطور قطع منجر به حمله قلبی یا سکته قلبی میشود.
اگر هر کدام از علائم زیر را تجربه کردید، با 115 تماس بگیرید یا به فوریتهای پزشکی اورژانس مراجعه کنید:
- تنگی نفس (لینک به تنگی نفس)
- مشکل تنفسی هنگام دراز کشیدن
- درد قفسه سینه
- تپش قلب
- احتباس مایعات
- از هوش رفتن
- حالت تهوع یا استفراغ
شیردهی
به اکثر افرادی که دچار بیماری قلبی هستند، شیردهی به نوزاد توصیه میشود. برخی از بررسیها نشان میدهد که شیردهی برای قلب مفید است. شیردهی همچنین خطر بروز دیابت، کلسترول بالا، فشار خون بالا و بیماری قلبی را در سالهای آتی کاهش میدهد.
اگر میخواهید به کودک خود شیر بدهید، بهتر است در ابتدا مواردی را با تیم پزشکی در میان بگذارید. اگر شرایط زیر را دارید، قبل از شروع شیردهی با پزشک مشورت کنید:
- داروهای مخصوص بیماری قلبی مصرف میکنید
- مشکل مادرزادی قلبی دارید که خطر التهاب پوشش داخلی قلب (عفونت خطرناک یا التهاب قلب) را بیشتر میکند
سوالات متداول
چگونه تاثیرات بیماری قلبی را رفع میکنید؟
در برخی موارد صدمات ناشی از بیماری قلبی خاص – مانند نارسایی مادرزادی قلب و نارسایی شریان کرونری – میتواند با تغییرات سبک زندگی و تغذیه برطرف شود .
پزشک ممکن است ورزش، رژیم غذایی مناسب، ترک سیگار، کنترل استرس و مصرف دارو را پیشنهاد دهد.
نشانههای اولیه بیماری قلبی چیست؟
انواع مختلفی از بیماری قلبی، نشانههای متفاوتی ایجاد میکنند. رایج ترین علائمی که گزارش شده است شامل:
- احساس درد و ناراحتی قفسه سینه
- تپش قلب
- ضعف یا سرگیجه
- از هوش رفتن
- خستگی
- تنگی نفس
گاهی اوقات بیماری قلبی، بخصوص اگر در مراحل اولیه باشد، علائم قابل توجهی ایجاد نمیکند.
نشانههای بیماری قلبی ممکن است در زنان نسبت به مردان متفاوت باشد. به عنوان مثال زنان ممکن است در ناحیه گردن، فک، گلو، بالای شکم یا کمر، درد احساس کنند و همچنین دچار خستگی و حالت تهوع یا استفراغ شوند.
چرا فعالیتهای جسمانی جهت پیشگیری از بیماری قلبی اهمیت دارد؟
فعالیت جسمانی جهت پیشگیری از بیماری قلبی ضروری است زیرا به حفظ سلامت قلب و جریان خون کمک میکند.
ورزش با افزایش سطح کلسترول HDL (یا خوب) در کنترل وزن، کاهش فشار خون و کنترل قند خون مؤثر است – همه آنها به کاهش خطر بیماری قلبی کمک میکنند.
دیابت چگونه بر بیماری قلبی تاثیر میگذارد؟
احتمال ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی در افرادی که دچار دیابت هستند، نسبت به افرادی که دیابت ندارند بیشتر است.
دیابت خطر بیماری قلبی را بیشتر میکند زیرا منجر به افزایش فشار خون، افزایش بیش از حد کلسترول LDL (یا بد) و تریگلیسیرید بالا میشود.
با گذشت زمان، افزایش قند خون میتواند به رگهای خونی و اعصاب مرتبط به قلب صدمه وارد کند.