داروهای فشار خون و بهترین زمان برای خوردن قرصها

فشار خون بالا زمانی رخ می‌دهد که جریان خون در رگ‌ها با فشار بسیار زیادی جریان دارد . افراد بسیار زیادی در جهان به فشار خون زیاد مبتلا هستند. اگر شما هم به مشکل فشار خون مبتلا هستید، شما یکی از 85 میلیون نفری هستید که با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. البته، بسیاری از افراد فشار خون بالا دارند اما خودشان از این موضوع بی‌خبرند چرا که هنوز هیچ علائم واضحی ندارند. به همین دلیل است که به فشار خون بالا، “قاتل خاموش” گفته می‌شود. متأسفانه این مشکل می‌تواند به راحتی و بدون بروز علائم هشداردهنده‌ی اولیه موجب عوارض جانبی بسیار خطرناکی مانند سکته قلبی یا سکته مغزی شود.

اگر پزشک شما ابتلا به  فشار خون بالا را تشخیص داده لازم است تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید تا این بیماری را کنترل کنید. علاوه بر این، مصرف دارو برای کنترل فشار خون نیز بخش مهمی از درمان شما است.

انواع دسته‌بندی داروهای فشار خون

داروهایی که برای کنترل فشار خون بالا تجویز می‌شوند به طور عمومی با نام داروهای فشار خون شناخته می‌شوند. این داروها دارای دسته‌بندی‌های مختلفی هستند و هر دسته‌بندی‌ی گروه، شامل چندین داروی مختلف است. به همین خاطر پزشکان موقع تجویز داروی فشار خون با طیف وسیعی از گزینه‌های دارویی مواجه هستند. پزشکان برای انتخاب نوع صحیح دارو که برای بیمار مناسب باشد، از دستورالعمل‌های خاصی پیروی کنند.

دسته‌بندی‌های مختلف داروهای فشار خون عبارتند از:

• دیورتیک‌های تیازیدی (داروهای مُدر). این داروها با افزایش میزان دفع سدیم از بدن موجب بیشتر شدن ادرار می‌شوند. بسیاری از مردم دیورتیک‌ها را “قرص آب” می‌نامند. با افزایش ترشح ادرار، حجم پلاسمای خون کاهش یافته و با کاهش حجم خون در بدن، فشار بر دیواره عروق کاهش می‌یابد. عوارض جانبی شایع دیورتیک‌ها افزایش ادرار، تشنگی ، سرگیجه و حساسیت به نور خورشید است.
• مسدودکننده‌های کانال کلسیم. این دسته از داروها رگ‌های خونی را شل کرده و ضربان قلب را کاهش می‌دهد. عوارض جانبی احتمالی شامل تپش قلب، تورم مچ پا، یبوست، سردرد و سرگیجه است.
• مهارکننده‌های ACE (آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین). این داروها ترشح نوعی آنزیم را مسدود می‌کنند تا میزان آنژیوتانسین بدن را کاهش دهند. آنژیوتانسین یک هورمون پپتیدی است که موجب انقباض دیواره رگ‌ها و افزایش فشار خون می‌شود. آنژیوتانسین کمتر به شل شدن عروق خونی کمک می‌کند. عوارض جانبی شایع مهارکننده‌های ACE بثورات پوستی و سرفه خشک است.
• مسدودکننده‌های گیرنده‌ی آنژیوتانسین نوع دو. این دسته از داروها، تولید هورمون آنژیوتانسین را مستقیماً مسدود می‌کنند تا دیواره‌های عروق خونی شل شوند. عوارض جانبی این دسته از داروها سرگیجه و سبکی سر است. این مشکل به ویژه هنگام بلند شدن بروز می‌کند.
• مسدود‌کننده‌های بتا یا بتابوکرها. این داروها ترشح آدرنالین را مسدود کرده، و با کاهش ضربان قلب و نیروی هر ضربان، فشار خون را کاهش می‌دهند.

پزشک شما هنگام انتخاب بین انواع گروه‌های دارویی، عوامل زیادی را در نظر می‌گیرد، از جمله وضعیت عمومی سلامت شما. به عنوان مثال، برای افراد مبتلا به دیابت استفاده از مهار کننده ACE احتمالاً نتایج بهتری به دنبال دارد.

پس از شروع درمان، پزشک به طور مرتب فشار خون شما را کنترل می‌کند. پس از تحت نظر گرفتن شما در طول دوره‌ی اول درمان با دارو، ممکن است دوز دارو تغییر کند، دارو به طور کلی عوض شود یا داروی دومی علاوه بر داروی اول تجویز شود. داروی دوم و اول معمولاً متعلق به یک دسته از داروها هستند. در موارد خاصی ممکن است پزشک، داروی دوم را از دسته دیگر مانند بتابلوکرها تجویز کند.

داروهای متداول برای فشار خون

هر یک از گروه‌های دارویی گفته شده در بالا، شامل انواع مختلفی از داروها می‌شوند. برخی از این گروه‌ها فقط شامل چند دارو می‌شوند و برخی دیگر مانند مهارکننده‌های ACE دارای انواع بسیار زیادی هستند.  یافتن داروی مناسب برای شما ممکن است تا حد کمی با آزمون و خطا همراه باشد. در ادامه 10 مورد از داروهایی نام برده شده که بیش از سایر داروها برای درمان فشار خون بالا تجویز می‌شوند: (نام‌هایی که در پرانتز نوشته شده نام تجاری دارو است)

• آملودیپین (نورواسک) مسدودکننده کانال کلسیم است. این دارو معمولاً برای یک بار در روز تجویز می شود. یادآوری مصرف قرص برای روزی یکبار برای اکثر افراد راحت تر است. آملودیپین همچنین برای درمان آنژین قلبی نیز تجویز می‌شود.
• بنازپریل (لوتنسین) یک مهارکننده ACE است. این دارو عموماً در دوزهای پایین و برای یک بار در روز تجویز می شود. البته ممکن است پزشک دوزهای بالاتر هم تجویز کند که در این صورت باید دوبار در روز مصرف شود.
• کلورتالیدون (هیگروتون) یک دیورتیک تیازیدی است. دوز معمول این دارو یک بار در روز همراه با غذا، ترجیحاً با صبحانه است. این دارو همچنین برای درمان احتباس مایعات در بدن براثر نارسایی قلبی مفید است.
• آنالاپریل (وازوتک) یک مهارکننده ACE است. برای فشار خون بالا، معمولاً آن را یک بار در روز مصرف می‌کنید. این دارو برای درمان نارسایی قلبی نیز تجویز می‌شود.
• هیدروکلروتیازید (هیدرودیوریل، میکروزید) یک دیورتیک تیازیدی است. این کپسول یا قرص نیز معمولاً یک بار در روز باید نصف شود. هیدروکلروتیازید مانند سایر دیورتیک‌های، احتباس مایعات یا اِدِم را نیز درمان می‌کند.
• ایربسارتان (آواپرو) مسدودکننده گیرنده‌های آنژیوتانسین نوع دو است. دوز معمول این دارو یک بار در روز است. این دارو همچنین برای مشکلات کلیوی در افراد مبتلا به دیابت نوع دوم تجویز می‌شود.
• لیزینوپریل (Prinivil ، Zestril) یک مهارکننده ACE است. این دارو هم معمولاً یکبار در روز مصرف می‌شود. لیزینوپریل برای درمان نارسایی قلبی نیز تجویز می شود.
• لوزارتان (Cozaar) یک مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین نو دو است. در بیشتر موارد، دوز تجویزی یک بار در روز است. پزشکان از این دارو برای کاهش خطر سکته مغزی در افرادی استفاده می کنند که قلب آنها بزرگ شده است.
• متوپرولول (Lopressor ، Toprol XL) یک بتابلوکر است. این دارو در دو نوعِ آهسته رهش و سریع‌رهش عرضه می‌شود. متوپرولول همچنین به کاهش خطر حملات قلبی مکرر کمک می‌کند و برای موارد آنژین و نارسایی احتقانی قلب نیز تجویز می‌شود.
• والسارتان (دیووان) مسدودکننده گیرنده‌های آنژیوتانسین نوع دو است. این دارو همچنین برای درمان نارسایی قلبی و بالا بردن شانس زندگی پس بروز حمله قلبی، استفاده می شود. در صورتی که این دارو برای درمان فشار خون تجویز شود، معمولاً دوز آن یک بار در روز است.

بهترین زمان برای خوردن قرص فشار

این که بهترین زمان برای مصرف دارو فشار چه موقع است به این بستگی دارد که چه دقیقاً کدام نوع دارو را مصرف می‌کنید، دلیل مصرف دارو چیست و چه مشکلات پزشکی دیگری دارید.

داروهایی که بهتر است صبح مصرف شوند عبارتند از:

• دیورتیک‌ها یا داروهای مُدر: از آنجا که دیورتیک‌ها می‌توانند باعث ادرار بیشتر شما شوند بهتر است آنها را صبح مصرف کنید تا شب موقع خواب مجبور نباشید به دستشویی بروید. اگر باید دوبار در روز این داروها را مصرف کنید، دوز دوم را اواسط بعد از ظهر بخورید.

داروهای فشار خون که بهتر است هنگام خواب مصرف شوند عبارتند از:

• مهار کننده‌های ACE (مهارکننده‌های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین)، از جمله لوتنسین (بنازپریل هیدروکلراید) و وازوتک (انالاپریل منئات)
• مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین نوع دو، مانند آواپرو (ایربسارتان)
• مسدودکننده‌های بتا یا بتابلوکرها، مانند لوپرسور (متوپرولول)
• مسدودکننده‌های کانال کلسیم ، مانند نورواسک (آملودیپین بزیلات)

این داروها معمولاً هنگام خواب مصرف می‌شوند زیرا می‌توانند باعث خواب‌آلودگی شوند. مهم‌تر از همه این که  این دارو‌ها اغلب به گونه ای طراحی شده‌اند به آرامی در بدن آزاد شوند تا در ساعات صبح که فشار خون به اوج خود می‌رسد، بیشترین تأثیر را داشته باشند. با بالا رفتن سن دیگر مانند دوران جوانی، در طول شب کاهش پیدا نمی‌کند و این موضوع  خطر بروز سکته مغزی و حمله قلبی در صبح را افزایش می‌دهد.

آیا برای فشار خون پایین، قرص لازم است؟

در صورتی که پایین بودن فشار خون، علائمی در بیمار ایجاد نکرده و بیمار احساس سالم و سلامت بودن دارد، تجویز دارو هیچ لزومی ندارد. حتی ممکن است در صورتی که علائم بیمار خفیف باشد و یا تنها گاهی ظاهر شوند، باز هم پزشک مصرف دارو را تجویز نکند. این موضوع بدین دلیل است که فشار خون پایین برای سلامت قلب شما بسیار خوب است.

افراد در غیر این صورت سالم هستند و فشار خون پایین علائم ایجاد نمی کند ، هیچ دارویی لازم نیست. حتی اگر علائم گاهی ظاهر شوند یا خفیف باشند ، پزشکان ممکن است درمان را توصیه نکنند. این به این دلیل است که فشار خون پایین به طور کلی یک چیز سالم برای قلب شما است. (فشار خون در حالت طبیعی باید کمتر از 120/80 باشد.)

در صورتی که بیمار دچار علائم نگران کننده ای شود، در ابتدا باید علت اصلی بروز این علائم تشخیص داده شود و سپس بر این اساس، درمان مناسب تجویز شود. اگر علت افت فشار بر اثر داروها باشد، ممکن است پزشک دوز دارو یا نوع دارو را تغییر دهد. اگر علت افت فشار سایر علل زمینه‌ای دیگر باشد، باید به درمان آن علل زمینه‌ای پرداخت.

در برخی موارد، افت فشار خون بیمار تنها هنگام بلند شدن و ایستادن بروز می‌کند که به این حالت فشار خون ارتوستاتیک گفته می‌شود. برای این مشکل می‌توان برخی داروها را تجویز کرد؛ به عنوان مثال، داروی فلودروکورتیزون، که حجم خون شما را افزایش می‌دهد، اغلب برای درمان این نوع فشار خون پایین استفاده می‌شود.

پزشکان اغلب برای بالا بردن سطح فشار خون در افراد مبتلا به افت فشار مزمن ارتوستاتیک از داروی میدودرین (اورواتن) استفاده می‌کنند. این دارو قابلیت گشاد شدن عروق را محدود می‌کند و بدین ترتیب فشار خون را افزایش می‌دهد.

درمان‌های غیر دارویی برای بالا بردن فشار خون پایین

گاهی اوقات، نمی‌توان علت افت فشار خون را تشخیص داد و ظاهراً هیچ دلیل مشخصی برای کاهش فشار خون وجود ندارد. یا ممکن است یک بیماری زمینه‌ای موجب افت فشار شده اما درمان مؤثری برای این بیماری وجود نداشته باشد. در این موارد، برنامه درمانی که تجویز می‌شود با هدف مدیریت علائم ناشی از افت فشار خون است. پزشک شما ممکن است در این موارد یکی از روشهای زیر را توصیه کند:

• آب بیشتری بنوشید: آب حجم خون شما را بالا نگه می‌دارد و از کم‌آبی بدن جلوگیری می‌کند. نوشیدنی‌های ورزشی نیز موجب افزایش الکترولیت‌های بدن می‌شوند.
• مقداری نمک بخورید: نمک می‌تواند موجب افزایش فشار خون شود. معمولاً به افراد گفته می‌شود که باید مصرف نمک خود را تا جای ممکن محدود کنن چون فشار خون آنها را بالا می‌برد. اما برای افرادی که مشکل افت فشار خون دارند، مقادیر بسیار کم‌نمک می‌تواند مفید باشد. توجه کند که مقدار نمک باید کم باشد. مقادیر زیاد نمک برای قلب و کلیه‌ها بسیار مضر است. برای آنکه بدانید چه مقدار نمک می‌توانید مصرف کنید، با پزشک خود مشورت کنید.
• جوراب‌های فشاری بپوشید: این جوراب‌ها از جمع شدن خون در پایین پاها جلوگیری می‌کنند و موجب می‌شوند گردش خون در بدن بهبود پیدا کند.
• اگر فشار خون ارتوستاتیک دارید، ممکن است پزشک دارویی مانند میدودرین (Orvaten) برای شما تجویز کند.

درمان‌های خانگی برای افت فشار خون

ایجاد تغیییرات در سبک زندگی و عادات روزمره شما می‌تواند به بهبود علائم ناشی از افت فشار خون کمک کند:

• از ایستادن برای مدت زمان‌های طولانی اجتناب کنید. همچنین برای زمان طولانی در محیط‌های گرم و‌مرطوب نمانید.
• هنگامی که می‌خواهید وضعیت بدن خود را تغییر دهید، این کار را به آرامی انجام دهید. به طور ناگهانی بدن خود را حرکت ندهید.
• اگر از نظر پزشک مصرف کافئین برای شما مشکلی ندارد، نوشیدنی حاوی کافئین را در صبح بنوشید و از مصرف کافئین در سایر ساعات روز خودداری کنید.
• خوردن چندین وعده غذایی کوچک در طول روز می‌تواند به یکنواخت شدن فشار خون و قند خون کمک کند
• به طور منظم ورزش کنید و حرکاتی برای تقویت عضلات و همچنین تقویت سیستم قلبی-عروقی خود انجام دهید.