کرونا در افرادی که مبتلا به مشکلات قلبی پیچیده هستند، میتواند بهبود را دچار مشکل کند.
برخی از علائم رایج در افرادی که مدت طولانی مبتلا به کرونا ویروس هستند، مانند تپش قلب، سرگیجه، درد قفسه سینه و تنگی نفس، ممکن است به دلیل مشکلات قلبی باشد– یا تنها ناشی از همان بیماری کووید 19 است. چگونه میتوانید تشخیص دهید که علائم شما مربوط به قلب است و در صورت وجود علائم چه انتظاری میتوانید داشته باشید؟
در این مقاله مشخص میشود که کدام علائم پس از کرونا ویروس ممکن است نشانه مشکل قلبی باشند، چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرید و به سایر حقایقی که تمام کسانی که طولانی مدت مبتلا به کرونا بودند باید بدانند اشاره میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی کرونا و بیماری قلبی و یا برای رزرو نوبت در مطب دکتر لیلا عسگرپور متخصص بیماریهای قلب و عروق با شماره تلفن ها 02632216426 تماس حاصل فرمایید.
چگونه یک بیماری تنفسی مانند کووید 19 میتواند به قلب آسیب برساند؟
سلولهای ریه و قلب هر دو با مولکولهای پروتیینی به نام آنژیوتانسین تبدیل کننده آنزیم 2 یا ACE2 پوشانده شدهاند. پروتیین ACE 2 دریچهای است که کرونا ویروس جدید از آن برای ورود به سلولها و تکثیر استفاده میکند.
ACE 2 به طور معمول با ضد التهاب و بدن، نقش مطلوبی در محافظت از بافت ایفا میکند. اما اگر ویروس کرونا جدید به نوعی این مولکولها را از کار بیندازد، ممکن است این سلولها در زمان شروع به کار سیستم ایمنی بدون محافظت باقی بمانند.
مکانیسمهای متعددی برای آسیب قلبی در کووید 19 وجود دارد، اما همه یکسان نیستند. آسیب موقت یا دایمی به بافت قلب میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد:
- کمبود اکسیژن: از آنجا که ویروس باعث التهاب و پر شدن کیسههای هوایی در ریهها میشود، اکسیژن کمتری میتواند به جریان خون برسد. قلب باید برای پمپاژ خون در بدن بیشتر کار کند، که میتواند در افرادی که مبتلا به بیماری قلبی هستند خطرناک باشد.
قلب میتواند در اثر کار زیاد از کار بیفتد، یا اکسیژن ناکافی میتواند باعث مرگ سلولی و آسیب بافتی در قلب و سایر اندامها شود.
- میوکاردیت: التهاب قلب. ویروس کرونا ممکن است بافت ماهیچه ای قلب را مستقیماً آلوده کرده و به آن آسیب برساند، همانطور که در سایر عفونتهای ویروسی، از جمله برخی از انواع آنفولانزا نیز چنین اتفاقی رخ میدهد. قلب همچنین ممکن است در اثر واکنش سیستم ایمنی بدن آسیب ببیند و ملتهب شود.
- کاردیومیوپاتی استرس: عفونتهای ویروسی میتوانند منجر به کاردیومیوپاتی، یک اختلال در عضله قلب که بر توانایی قلب برای پمپاژ موثر خون تأثیر میگذارد، شوند. هنگامی که توسط ویروس مورد حمله قرار میگیرد، بدن دچار استرس میشود و موجی از مواد شیمیایی به نام کاتکول آمینها را آزاد میکند که میتواند قلب را گیج کند. پس از برطرف شدن عفونت، عامل استرسزا پایان یافته و قلب میتواند بهبود یابد.
نشانههای مشکلات قلبی پس از ابتلا به کرونا ویروس چیست؟
بعد از بهبودی کرونا، علائم زیادی گزارش شده است که دلایل متعددی دارند.
خستگی شدید، درست همانند تمام بیماریهای جدی و سخت، یکی از علائم اصلی پس از عفونت ویروس کروناست. بسیاری از افراد تنگی نفس، درد قفسه سینه و تپش قلب را تجربه میکنند. هر یک از این مشکلات میتواند مربوط به قلب باشد، اما ممکن است ناشی از عوامل دیگر، از جمله عواقب شدید بیماری، بیتحرکی طولانی مدت و چندین هفته استراحت در تختخواب، نیز باشد.
سندرم تاکی کاردی ارتوستاتیک وضعیتی پس از کرونا ویروس: افرادی که از کرونا بهبود مییابند، گاهی اوقات علایم یک بیماری معروف بهPOTS ( سندرم تاکی کاردی ارتوستاتیک وضعیتی) را دارند. محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ارتباطی بین این دو وجود دارد یا خیر.
سندرم تاکی کاردی ارتوستاتیک وضعیتی مستقیماً یک مشکل قلبی نیست، بلکه یک مشکل عصبی است که بخشی از سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار میدهد که ضربان قلب و جریان خون را تنظیم میکند. این سندرم هنگام ایستادن میتواند باعث ضربان سریع قلب شود که میتواند منجر به مه مغزی، خستگی، تپش قلب، سبکی سر و علائم دیگر شود.
علاوه بر تمامی این موارد کرونا میتواند باعث بروز مشکلات و عوارض دیگری مانند افزایش ضربان قلب، درد قفسه سینه، سکته و یا حمله قلبی و بسیاری از مشکلات دیگر در بیماران شود.
ضربان قلب و کووید 19
پس از ابتلا به کووید 19، در صورت تپش قلب یا ضربان قلب سریع باید با پزشک خود تماس بگیرید. افزایش موقت ضربان قلب میتواند در اثر عوامل مختلفی از جمله کم آبی بدن ایجاد شود. مطمئن شوید که مایعات کافی مصرف میکنید، به ویژه اگر تب دارید. علائم ضربان قلب سریع یا نامنظم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس ضربان قلب سریع یا نامنظم در قفسه سینه (تپش قلب)
- احساس سبکی یا سرگیجه، به ویژه هنگام ایستادن
- ناراحتی در قفسه سینه
آیا احتمال حمله قلبی بعد از کووید 19 بیشتر است؟
بستگی دارد: حمله قلبی چندین شکل مختلف دارد. حمله قلبی نوع 1، ناشی از انسداد لخته خون یکی از عروق قلب، در طول یا بعد از عفونت کووید 19 نادر است.
حملات قلبی نوع 2 در کووید 19 شایعتر است. این حمله قلبی میتواند ناشی از افزایش استرس بر قلب، مانند ضربان قلب سریع، سطح پایین اکسیژن خون یا کم خونی باشد، زیرا عضله قلب اکسیژن کافی را در خون دریافت نمیکند تا این کار اضافی را انجام دهد. این مورد بیشتر در افراد مبتلا به بیماری حاد کرونا مشاهده میشود، اما در افرادی که از این بیماری جان سالم به در بردهاند کمتر دیده میشود.
آزمایش خون نشان داده است که در طول بیماری کرونا، برخی از افراد دارای سطح بالایی از مادهای به نام تروپونین در خون خود، همراه با تغییرات الکتروکاردیوگرام و درد قفسه سینه هستند. افزایش سطح تروپونین نشانه آسیب بافت قلبی است. گاهی اوقات این ناشی از حمله قلبی است. این عارضه اصولا پس از ابتلا به کرونا کمتر دیده میشود.
در طول بیماری کووید 19 حاد، افزایش سطح تروپونین با الکتروکاردیوگرام غیر طبیعی با مرگ و میر بیشتر مرتبط است ، اما در بیماران با الکتروکاردیوگرام طبیعی اینطور نیست.
تنگی نفس یا درد قفسه سینه بعد از کووید 19 ، آیا این علائم اورژانسی هستند؟
تنگی نفس
در صورت شدید بودن علائم، بخصوص تنگی نفس، باید با پزشک مشورت کنید. پزشک استفاده از مانیتور اشباع O2 (اکسیژن) موجود در بازار را توصیه میکند.
تنگی نفس به خودی خود همیشه نشانه یک مشکل جدی نیست، اما اگر این علامت را همراه با O2 پایین (زیر 92٪) دارید، دلیلی برای نگرانی است.
گاهی اوقات افراد بعد از کووید 19 دچار تنگی نفس میشوند زیرا مدت زمان طولانی فعالیت کمتری دارند و باید به تدریج سطح آمادگی جسمانی خود را افزایش دهند.
درد قفسه سینه ناشی از کرونا
آیا درد قفسه سینه ، یکی دیگر از شایعترین عوارض پس از کووید است؟ درد قفسه سینه ممکن است مشکل جدی نباشد، اما اگر درد شدید قفسه سینه دارید، به ویژه اگر مداوم است یا اگر حالت تهوع، تنگی نفس یا سبکی سر نیز دارید، به دنبال کمک باشید، چراکه این علائم میتوانند علائم حمله قلبی باشند.
اگر هنگام تنفس درد قفسه سینه دارید، ممکن است دچار التهاب ریه باشید. درد ناگهانی و شدید قفسه سینه میتواند نشانه لخته شدن خون در ریه باشد.
نارسایی قلبی و کووید 19
تشخیص نارسایی قلبی پس از کووید 19، شایع نیست. اما اگر پس از کووید 19 تنگی نفس یا تورم پا دارید، باید پزشک را مطلع کنید، تا در صورتی که آزمایشات نشان دهنده این است که شما در معرض خطر هستید، برای ارزیابی توسط متخصص قلب ارجاع داده شوید.
نشانه نارسایی قلبی، تنگی نفس است، اما علائم دیگری نیز ممکن است داشته باشد، از جمله ذات الریه مرتبط با کرونا و سایر علل غیر قلبی. علائم نارسایی قلبی عبارتند از:
- تنگی نفس به ویژه با تلاش
- خستگی
- تنگی نفس هنگام دراز کشیدن
- ورم پا
- تکرر ادرار در شب (توجه داشته باشید که تکرر ادرار در شب در مردان از علائم شایع بزرگ شدن پروستات است).
مشکلات قلبی در کودکان پس از کووید 19 چگونه است؟
به طور کلی کودکانی که به کرونا مبتلا میشوند به اندازه بزرگسالان مشکلات جدی ندارند. اما یک عارضه بسیار نادر کووید 19 به نام سندرم التهابی چند سیستمی در کودکان میتواند باعث آسیب جدی قلبی، شوک کاردیوژنیک یا مرگ شود.
کودکانی که از سندرم التهابی چند سیستمی جان سالم به در میبرند، احتمالا به ریتم غیرطبیعی قلب و سفت شدن ماهیچه قلبی مبتلا میشوند که مانع از آرامش طبیعی قلب و تپش درست میشود. سندرم التهابی چند سیستمی ویژگیهای مشابهی با بیماری کاوازاکی دارد.
آیا آسیب قلبی ناشی از کووید 19 دایمی است؟
در صورتی که علائم ناشی از مشکل قلبی باشد، بهبودی بستگی به شدت آسیب دارد. تعداد کمی از افراد به دلیل کرونا دچار حمله قلبی شدید مانند سکته قلبی حاد میشوند.
با این حال ، تصویربرداری قلب میتواند تغییرات جزئی در ماهیچه قلب برخی از بازماندگان کووید 19 را نشان دهد. این تغییرات جزئی تا کی ادامه دارد، و چگونه بر سلامت قلب تأثیر میگذارد، هنوز مشخص نیست. متخصصان توصیه میکنند که ورزشکاران قبل از بازگشت به بازی، آزمایش قلب انجام دهند.
کووید 19 همچنین میتواند بر قدرت پمپاژ قلب تأثیر بگذارد، اما به نظر میرسد که ناهنجاری های کوک در پمپاژ قلب مشکلی برای افراد ایجاد نکند.
فردی که از کووید 19 بهبود مییابد ممکن است از فیزیوتراپی و تمرینات تنفسی بهرهمند شود. پزشک توصیه میکند که افرادی که کرونا میگیرند و خوب میشوند باید انتظار بهبودی تدریجی را داشته باشند و نباید سریع انتظار بازگشت به فعالیت عادی خود را داشته باشند.
اگر بیماری قلبی دارید آیا در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا (COVID 19) هستید؟
پاسخ این است که در صورت مبتلا بودن به بیماریهای قلبی لزوماً در معرض افزایش خطر ابتلا به کرونا نیستید، اما در معرض خطر ابتلا به بیماری جدی تری هستید. میدانیم که بسیاری از مشکلات فقط تنفسی نیست، چرا که فقط بر تنفس تأثیر نمیگذارد. اما هنگامی که مشکلات شدید مرتبط با ویروس کرونا دارید مانند هر نوع آنفولانزا، این موضوع میتواند مستقیماً بر قلب شما تأثیر بگذارد. افرادی که بر اثر کرونا جان خود را از دست میدهند اغلب به دلیل مشکلات قلبی میمیرند، نه مشکلات تنفسی.
نکاتی برای افرادی که در حال حاضر بیماری قلبی عروقی دارند
پزشکان به بیماران قلبی توصیه میکنند که هرگونه اقدام احتیاطی را که میتوانند انجام دهند تا شانس ابتلا به ویروس را در خود به حداقل برسانند و یکی از این اقدامات شامل دور ماندن از جمعیت است. از دیگر اقدامات رعایت فاصله حداقل 2 متر از دیگران، و شستن دستهاست.
واقعیت این است که احتمالاً 60 تا 70 درصد از کل مردم به ویروس کرونا مبتلا میشوند و 80 درصد آنها یک اختلال خفیف خواهند داشت. اما اگر بیماری قلبی زمینهای دارید، باید بیشتر مراقب باشید چراکه در معرض افزایش مشکلات قرار دارید. بنابراین قطعا دلتان میخواهد جزو افرادی باشید که به این ویروس مبتلا نمیشوند. بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به کرونا احتیاط و رعایت پروتکلها است.